Ben Mercan
Sözlükte “Aklına eseni yapan (kimse), şımarık, delişmen” olarak geçiyor zirzop. “Zirzopluk benden sorulur” alt başlığını taşıyan Ben Mercan kitabı, gerçekten bir zirzopluk hikayesi olabilir yani.
Mercan, “Televizyon yok! Telefon yok! Tablet yok! Yani her şey yok!” (s.40) diyen, yaramazlığı biraz diner diye, ailesinin taşraya tayin istediği bir kız çocuğu.
Açıkçası eğlenceli bir kitap okuyacağımı düşünerek başladım kitaba. Sosyal medyadaki bazı yorumlar, gülmekten kırıldığını yazan annelere aitti. Kitapta çizilen anne imajı ise neredeyse bir felaket. Anneler buna nasıl gülmüşler ki.
“Söyle beni delirtecek misin? Çıldırtacak mısın? Akıl hastanelerine mi yollayacaksın? Kafayı mı yedirteceksin bana sen? Üşüttürecek misin beni? … cevap versene kızım sen bana, delirtecek misin beni…” (s.47)
Sık sık “delirmek” fiili ile beraber anılıyor “anne”. Neredeyse kızının her hareketine bir kulp bulan, onu sevmeyen, bıkmış bir tipleme…
Mercan ise yaramaz, enerjik, hayat dolu bir karakter gibi algılamamız isteniyor gibi görünse de, sanki o da hayattan bıkmış, ne ailesi ne arkadaşları ile geçinebilen bir çocuk. Bazı cümleler aşağıda…
s.22 Hem okulun o sıkıcı tiplerinden de bıkmıştım.
s.34 Büyüklere güvenilir mi hiç!
s.37 Ebeveynsavar çocuklar için çalışan bir mucitim ben.
s.57 Hani karşımızda oturup bizimle göz teması kuruyorlar ya, işte o ana bayılıyorum. Onları ağa düşürmek için bundan iyi bir zaman olamaz.
s.63 Hepsi annesinin yanında oturdu bütün gün! Uslu durdular! Uslu ve aptal! Sıkıcı, uslu, aptal! (Komşu çocukları için düşündükleri)
s.109 Sağlıklı olmak basit bir ebeveyn takıntısıdır.
s.111 Alacaklarınızın tamamını ele geçirmeden iyileşmeyin.
Sayfa 25’de ebeveynlerin içinde yaşayan “buyurgaç” adlı bir canavardan bahsediliyor. Annesinin içindeki bu canavar için “çocuklara solucan gibi davranır, tutup ortadan ikiye ayırır.” diyor Mercan. Çizilen ebeveyn imajı, Mercan’ın tutumları vs neticesinde, Ben Mercan bir çocuk kitabı değil de, en iyi ihtimalle, sanki böyle böyle davranırsanız, çocuğunuz sizi bu şekilde algılayabilir demek için ebeveynlere rehberlik etmek adına yazılmış bir metin gibi geldi bana.
Takdir sizin.
Zirzopluk Benden Sorulur
Yazan: Elif Ayla
Resimleyen: Elif Yemenici