Yayazula

Keloğlan masallarını neden severiz? Ya da Şaban tiplemesi neden en komik filmler arasında gösterilir ve defalarca izlenilir? Bu saydıklarımın Yayazula ile benzerlikleri neler?

Bu arada, aslında Yayazula ilk olarak Tostoraman adı ile çevrilmiş. Epey bir insan Tostoraman olarak biliyor onu. Yayınevi değişince isim de değişmiş. Orijinal adı ise Gruffalo. Yazarı ise Zogi’den aşina olduğumuz Julia Donaldson.

Tostoraman

Keloğlan masallarında, masalın o, her an her şey olabilir atmosferinin yanı sıra, makam, mevki, para pul, güç, şöhret sahibi olmasa da sırf iyi yürekli olması ya da aklını kullanması ile sorunları, olmazları bir bir aşan bir kahraman görürüz. Hatta bazen tesadüflerle aşılır bu engeller, bazı Şaban filmlerinde olduğu gibi.

Peki Yayazula’da, bu Smarties Kitap Ödülü Altın Madalyası sahibi kitapta ne var?

Yayazula Efsanesi

Yayazula’da kahramanımız aslında minik bir fındık faresi. Tilki, baykuş ve yılana yem olmaktan, sırf aklını hatta biraz uydurmasyon yeteneğini (yalan söylemek kötüdür elbet ama burada canı söz konusu, o nedenle uydurmasyon yeteneği hatta hayal gücü diyebiliriz) kullanarak kurtulur. Yayazula adında bir hayvan olmadığını bilmedikleri için bu tilki, baykuş ve yılan, korkudan kaçarak uzaklaşır, fare yeme hayallerini ertelerler.

Aşağı köyde uydurmuş, yukarı köyde kendi inanmış deyimini bilir misiniz? Yahut kendini gerçekleştiren kehanet ifadesini? İşte ona benzer bir şeyler olur ve minik fare ormanda ilerlerken gerçekten de bir Yayazula ile karşılaşır. Peki, onun yemeği olmaktan ne kurtaracaktır bu defa fareciği? Yayazula, bir Yayazula’dan korkacak değil ya… Fakat farecik yine aklını kullanır. Gerisin geri yolu beraber yürürler ve tahmin edebileceğiniz gibi fareciği ve gerçek bir Yayazulayı gören az önceki hayvanlar koşarak uzaklaşırlar. Yayazula, herkesin fareden korktuğunu zannetse de, aslında kendi efsanesinden korkan hayvanları görüp, fareden korkar.

Ah bu masal ne kadar da sembolik okumalara konu olur değil mi? Bu yüzden mi almıştır o altın madalyayı, ne dersiniz?

Yayazulanın ve ikinci kitabının da animasyon filmleri hazırlanmış. Kitap zaten otuzdan fazla dile çevrilmiş, bahsettiğimizden başka ödülleri de var. Çocuk edebiyatı ormanı içinde bir “klasik” olarak bahsediliyor kendisinden.  İkinci kitap da elimin altında, yakında sitede. Aman siz siz olun, Yayazuladır, Dungangadır, karanlık şeyler uydurmayın.

Şimdiden iyi okumalar.

Yayazula

The Gruffalo

Yazan: Julia Donaldson

Resimleyen: Axel Scheffler

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları